Düşünce deneylerinin güzellik ve eşsizlikleri, basitlik ve herkesçe anlaşılabilirlikleriyle orantılı. Simon Stevin'in 16. yüzyılda, çetrefil bir mekanik problemini çözmek için önerdiği zihin jimnastiği, tarihin en çok alkışlanan düşünce deneylerinden biri oldu.
Sorun kabaca
şöyleydi: Elimizde üçgen kesitli bir blokun üzerine, şekildeki gibi bırakılmış
bir zincir parçası var. Zincir, tırnak makaslarının ucundaki zincirler gibi,
küresel halkalardan oluşuyor. Zincirle blok arasındaki yüzeyin neredeyse
sürtünmesiz olduğunu kabul edersek, acaba zincir ne tarafa doğru kayar? 
Stevin, zincirin, boştaki ucunun uzunca bir
zincir parçasıyla uzatılıp alttan birleştirildiğni varsaymamızı istiyor. Bu
uzatılmış kısım, düşey eksene göre simetrik bir şekil alacak ve kendi izinde
dengeli hale gelecektir. Bu durumda, eğer üstte kalan parça bir yöne doğru
kayma eğilimindeyse, tüm zincir blokun çevresinde sonsuza kadar döner. Termodinamik yasaları gereği, sürekli hareketin olanaksız olduğunu bildiğimize göre, üstte kalan parçanın da dengede olduğunu, kendi başınayken bile kaymayacağını kabul etmemiz gerekiyor. Aynı sonuca geleneksel matematiksel çözümlemeyle ulaşmamız çok daha uzun sürecekti..
erdoganakbiyik@gmail.com
https://www.youtube.com/my_videos?o=U
No comments:
Post a Comment